ய: ஸர்வத்ராநபிஸ்நேஹஸ்தத்தத்ப்ராப்ய ஷுபாஷுபம்। நாபிநந்ததி ந த்வேஷ்டி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டிதா॥ 2.57 ॥

யார் எதிலும் பற்றில்லாதவனோ, சுகத்தில் மகிழ்வதில்லையோ, துக்கத்தை வெருப்பதில்லையோ, அவனது புத்தி நிலைபெறுகிறது.

யதா ஸம்ஹரதே சாயம் கூர்மோ அங்காநீவ ஸர்வஷ:। இந்த்ரியாணீந்த்ரியார்தே அப்யஸ்தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டிதா॥ 2.58 ॥

ஆமை தனது அவயங்களை உள்ளே இழுத்து கொள்வதுபோல் எல்லா பொருட்களிளுருந்தும், புலன்களை உள்ளே இழுத்து கொள்கின்ற திறமை எப்போது ஒருவனுக்கு வாய்க்குமோ அப்போது அவனது புத்தி நிலைபெறுகிறது.

விஷயா விநிவர்தந்தே நிராஹாரஸ்ய தேஹிந:। ரஸவர்ஜம் ரஸோ அப்யஸ்ய பரம் த்ருஷ்ட்வா நிவர்ததே॥ 2.59 ॥

புலன்கள் பொருட்களை நாடாமல் தடுப்பவனுக்கு அனுபவங்கள் இல்லை. ஆனாலும் அவற்றின் வசீகரம் விலகுவதில்லை. ஆன்மாவை கண்ட பிறகே அந்த வசீகரம் விலகுகிறது.

யததோ ஹ்யபி கௌந்தேய புருஷஸ்ய விபஷ்சித:। இந்த்ரியாணி ப்ரமாதீநி ஹரந்தி ப்ரஸபம் மந:॥ 2.60 ॥

அர்ஜுனா ! வேகம் மிக்கவையான புலன்கள் விவேகமும் விடாமுயற்சியும் உடைய மனிதனின் மனத்தை கூட வலுகட்டாயமாக இழுத்து அலைக்கழிக்கிறது.

தாநி ஸர்வாணி ஸம்யம்ய யுக்த ஆஸீத மத்பர:। வஷே ஹி யஸ்யேந்த்ரியாணி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டிதா॥ 2.61 ॥

எல்லா புலன்களையும் வசபடுத்தி, என்னில் நிலைபெற்று, மன உறுதியுடன் இருக்க வேண்டும். யாருடைய புலன்கள் வசப்பட்டு இருக்கின்றனவோ அவனது புத்தி விழிப்புற்றதாகிறது.

த்யாயதோ விஷயாந்பும்ஸ: ஸங்கஸ்தேஷூபஜாயதே। ஸங்காத்ஸம்ஜாயதே காம: காமாத்க்ரோதோ அபிஜாயதே॥ 2.62 ॥ க்ரோதாத்பவதி ஸம்மோஹ: ஸம்மோஹாத்ஸ்ம்ருதிவிப்ரம:। ஸ்ம்ருதிப்ரம்ஷாத் புத்திநாஷோ புத்திநாஷாத்ப்ரணஷ்யதி॥ 2.63 ॥

பொருட்களை நினைப்பதால் அவற்றின் மீது பற்று ஏற்படுகிறது. பற்று ஆசையாக மாறுகிறது. ஆசையால் கோபம், கோபத்தினால் மனமயக்கம், மனமயக்கதால் நினைவு நழுவுதல், நினைவு நழுவுவதால் பகுத்தறிவின் சீர்கேடு, பகுத்தறிவின் சீர்கேட்டால் மனிதன் அழிகிறான்.